تاریخچه چاپ افست:
در همان ابتدای قرن 20 میلادی، در فردی به نام روبل که چاپخانه ای بزرگ در آمریکا داشت چاپ افست را به طور اتفاقی اختراع کرد، به این گونه که، یکی از کارگران فراموش کرد کاغذ ها را درون دستگاه قرار دهد، و به همین دلیل غلتک های چاپ رنگی شدند و روی کاغذ های بعدی به چاپ رسیدند. روبل زمانی که به کاغذ های باطله نگاه کرد، متوجه شد که کیفیت چاپ به مراتب بالا تر از روش چاپ قبلی است. این سهل انگاری باعث تولد چاپ افست در آن زمان شد.
در سال 1317 و 1318 اولین دستگاه های چاپ افست که معمولاً مربوط به شرکت های هایدل برگ و رولند آلمان غربی بودند، وارد ایران شدند. جالب است که بدانید، اولین چاپخانه ای که از دستگاه های افست استفاده کرد، چاپخانه مجلس بود.
مراحل فرایند چاپ افست:
متخصصان و صنعتگران ماهر در زمینه چاپ افست، این روش چاپ را به طور کل به 4 بخش مختلف تقسیم بندی می کنند که عبارت اند از:
1.طراحی بخش فراموش شده در صنعت چاپ :
بخشی که زیاد مورد توجه افرادی که در این حوضه فعالی می کنند، قرار نمی گیرد اما در عین حال مهم ترین بخش چاپ می باشد، طراحی است. بسیاری از افراد طراح بودن را فقط محدود به بلد بودن کار با نرم افزار های طراحی مثل فتوشاپ، اتوکد و… می دانند، در حالی اصلاً این گونه نیست. طراحی و گرافیک دنیایی پر از اطلاعات و جزئیات است که گرافیست های حرفه ای و کار بلد، سال های طولانی را در مقطع های مختلف درس خواندند که به این نقطه برسند. پس برای کار خود ارزش قائل باشید و برای طراحی به دوستان کار بلد و حرفه ای که در این حوضه فعالیت می کنند، اعتماد کنید.
2.انتخاب نوع کاغذ و فرم چاپ :
انتخاب نوع کاغذ با توجه به نیاز مشتری و نوع محصولی که سفارش داده است، انتخاب می شود، مثلاً کاغذ هایی که برای روزنامه انتخاب و به چاپ می رسانیم با کاغذی که برای کارت ویزیت استفاده می کنیم به طبع یکی نخواهد بود.
فرم و کاغذ هم مانند جنس و نوع کاغذ با هم متفاوت است، مثلاً سر برگ هایی که برای سررسید های تبلیغاتی به کار می بریم با سر برگ های روزنامه و یا کارت ویزیت با هم مشابه نمی باشد.
3.سومین مرحله در روش چاپ افست لیتوگرافی است :
در مرحله بعد طرح را به شکل سی دی و فرمت TIF به بخش لیتوگرافی می برند. در این مرحله با دستگاه ایمیج ستر (image setter) برای هر رنگ یک فیلم جداگانه می گیرند، مثلا از یک طرح 4 رنگی، 4 فیلم متفاوت به ازای هر رنگ تهیه می کنند. پس از تهیه فیلم از فایل طراحی ها، فیلم ها را به صورت جداگانه و تک به تک درون دستگاهی به نام قید کپی قرار می دهند. در این دستگاه با استفاده از نوردهی به فیلم ها، طرح و نقش فیلم روی ورقه ای از جنس آلیاژ آلومینیوم و روی یا همان زینک می افتد. به این ترتیب برای هر 4 رنگ ما یک زینک خواهیم داشت. البته به تازگی دستگاه چاپ 9 رنگی نیز در وارد بازار های جهانی شده است.
4.آخرین مرحله خود چاپ است :
مرحله خود چاپ افست نیز به 3 مرحله تقسیم بندی می شود:
- دستگاه چاپ افست از چندین غلتک با اندازه های متفاوت تشکیل شده که هر کدام از این غلتک ها وظیفه ای جداگانه دارند. اولین غلتک بزرگ همان غلتکی است که زینک را روی آن قرار می دهند. زینک از دو طرف با غلتک مرکب که رنگ را بر روی آن قرار می دهد، و غلتک آب که آن را مرطوب می کند، احاطه شده است.
- در این زمان غلتک بعدی که از جنس پلاستیک می باشد و به غلتک افست نیز معروف است، وارد عمل می شود. این غلتک در جهت عکس غلتک قبلی حرکت می کند و تصاویر را هم مانند آیینه (یعنی بر عکس) بر روی کاغذی که در زیر خود قرار دارد چاپ می کند.
- وظیفه آخرین غلتک که از جنس فولاد طراحی شده و به آن غلتک فشار نیز می گویند، چاپ دقیق تصاویر و نوشته ها بر روی کاغذ است.
تمامی این مراحل برای روزنامه ها، بروشور ها، سر رسیدها و …، که با کاغذ معمولی چاپ می شود تکرار می شود. توجه داشته باشید که این مراحل برای کاغذ های گلاسه دو بار باید تکرار شود تا طرح، دقیق و درست بر روی کاغذ بیوفتد.
انواع روش های چاپ افست:
·چاپ افست به روش سنتی و قدیمی:
این نوع چاپ بر پایه همان روش قدیمی یعنی پایه تضاد آب و روغن است به گونه ای که، قسمت هایی که قرار است به چاپ برسند با مواد جذب کننده چربی، و قسمت هایی که به چاپ نمی رسند را با مواد جذب کننده آب می سازند.
·چاپ افست به روش جدید و مدرن:
امروزه با استفاده دستگاه های تمام اتوماتیک و کامپیوتر ها CMYK، یعنی همان رنگ هایی که درون طرح استفاده را می شوند را بررسی و اسکن می کنند، و بعد زینک ها و پلیت های مربوطه را آماده شده تحویل می دهند.
موارد استفاده و کاربرد های چاپ افست:
چاپ افست پر کاربرد ترین و فراگیر ترین روش چاپ در جهان به شمار می رود، به طوری که امروزه 65 درصد از بازار و صنعت چاپ در جهان را به خود اختصاص داده است. ما در ادامه مواردی از محصولات چاپی که با چاپ افست تولید می شود را بررسی کرده ایم.
کتاب ها بارز ترین و در دسترس ترین موارد استفاده از چاپ افست برای ما می باشند. از چاپ افست به دلیل مقرون به صرفه بودن و کیفیت بالای آن برای چاپ کتاب ها استفاده می کنند.
قدیمی ترین و نوستالژیک ترین مثال برای چاپ افست روزنامه ها می باشند. سرعت چاپ و همین طور مقرون به صرفه بودن این روش، افراد را تشویق به استفاده چاپ افست برای به چاپ رساندن روزنامه ها مخصوصاً با تیراژ های بالا می کند.
بیشترین کاربرد چاپ افست در تبلیغات و بسته بندی برای انواع کسب و کار ها و محصولات می باشد. چاپ افست به دلیل جنس و بافتی که می تواند برای آن مورد استفاده قرار گیرد (از مقوا گرفته تا پلاستیک نیز می توان به چاپ رساند) در بخش بسته بندی و تبلیغات حرف ها برای گفتن دارد.
بسیاری از اسناد و مدارک سازمان ها و ارگان های دولتی و غیر دولتی که هر ساله توسط خود سازمان ها و یا شرکت های دیگر منتشر می شوند، به وسیله چاپ افست تولید، و به چاپ می رسند.
البته به غیر از موارد ذکر شده در بالا از چاپ افست برای تولید انواع بروشور ها، کارت های ویزیت، نقشه ها و… استفاده می شود.